Rode wijn of witte wijn: wat is gezonder?

Of je liever witte of rode wijn drinkt is over het algemeen een kwestie van smaak.

Maar als je de gezondste keuze wilt, welke moet je dan kiezen?

Rode wijn heeft veel aandacht getrokken vanwege zijn door onderzoek gesteunde mogelijkheid om het risico op hart- en vaatziekten te verlagen en je levensduur te verlengen.

Heeft witte wijn dezelfde voordelen?

Dit artikel geeft een overzicht van wat je moet weten over rode en witte wijn – hoe ze gemaakt worden, waar je op moet letten en welke gezonder is.

Wat is wijn?

Wijn wordt gemaakt van gefermenteerd druivensap.

Druiven worden geplukt, gekneusd en in emmers of vaten gelegd om te gisten. Het proces van gisting zet de natuurlijke suikers in het druivensap om in alcohol.

De gisting kan natuurlijk verlopen, maar soms voegen wijnmakers gist toe om het proces te helpen beheersen.

De gekneusde druiven worden door een pers gehaald, die de schillen en ander bezinksel verwijdert. Of deze stap voor of na de gisting gebeurt, bepaalt, samen met de kleur van de druiven, of de wijn rood of wit wordt.

Om witte wijn te maken, worden de druiven geperst vóór de gisting. Rode wijn wordt meestal geperst na de gisting.

Na deze stap rijpt de wijn in roestvrijstalen of eikenhouten vaten tot hij klaar is om gebotteld te worden.

SAMENVATTING:
Wijn wordt gemaakt van gegist druivensap. De druiven worden geplukt, gekneusd en dan in emmers of vaten laten gisten.

Wat is het verschil tussen rode wijn en witte wijn?

Het belangrijkste verschil tussen witte en rode wijn heeft te maken met de kleur van de gebruikte druiven. Het heeft ook te maken met de vraag of het druivensap met of zonder de druivenschil vergist wordt.

Om witte wijn te maken worden de druiven geperst en worden de schillen, pitten en steeltjes verwijderd vóór de gisting.

Om rode wijn te maken worden de geplette rode druiven echter direct overgebracht in vaten en vergisten ze met de schil, pitten en steeltjes. De druivenschillen verlenen de wijn zijn pigment, en ook veel van de kenmerkende gezondheidsstoffen die in rode wijn voorkomen.

Als gevolg van het weken met de druivenschillen is rode wijn bijzonder rijk aan plantaardige verbindingen die in die schillen voorkomen, zoals tannines en resveratrol (bron).

Witte wijn heeft ook enkele van deze gezonde plantaardige verbindingen, maar meestal in veel lagere hoeveelheden (bron).

Er worden veel verschillende druivensoorten gebruikt om wijn te maken, waaronder Pinot Gris, Syrah en Cabernet Sauvignon.

Terwijl rode variëteiten gebruikt worden om rode wijn te maken, kan witte wijn eigenlijk van rode of witte druiven gemaakt worden. Zo wordt de traditionele Franse champagne gemaakt van de rode Pinot Noir druif.

In veel landen wordt wijn gemaakt. Enkele van de belangrijkste wijnbouwgebieden liggen in Frankrijk, Italië, Spanje, Chili, Zuid-Afrika, Australië en Californië in de VS.

Hoewel in de meeste streken verschillende soorten druivensoorten groeien, zijn sommige plaatsen vooral bekend om één of twee, zoals Napa Valley Chardonnay, Spaanse Tempranillo en Zuid-Afrikaanse Chenin Blanc.

SAMENVATTING:
Rode wijndruiven worden vergist met de schil eraan, die de wijn zijn kleur geeft en gunstige plantaardige verbindingen levert. Van druiven voor witte wijn daarentegen is de schil verwijderd.

Vergelijking van de voedingswaarde

Rode en witte wijn hebben zeer vergelijkbare voedingsprofielen.

Maar als je kijkt naar het gehalte aan voedingsstoffen per 148 ml glas, zie je dat er enkele verschillen zijn (bron, bron):

Over het algemeen heeft rode wijn een lichte voorsprong op witte omdat hij hogere hoeveelheden van sommige vitaminen en mineralen bevat. Niettemin bevat witte wijn minder calorieën.

SAMENVATTING:
Wat voedingsstoffen betreft, zijn rode en witte wijn nek aan nek. Rode wijn heeft echter iets hogere gehaltes aan sommige vitamines en mineralen.

De voordelen van rode wijn

Omdat het gist met druivenschillen en -pitten, is rode wijn zeer rijk aan plantaardige verbindingen die een scala van gezondheidsvoordelen opleveren.

Het kan helpen het risico op hart- en vaatziekten te verminderen

Rode wijn is het veronderstelde geheim achter de Franse paradox.

Dat is de notie dat er in Frankrijk relatief weinig hartziekten voorkomen, ondanks een traditie van het eten van een dieet met veel verzadigde vetten (bron, bron).

Onderzoek heeft uitgewezen dat het drinken van rode wijn een beschermend effect kan hebben op het cardiovasculaire systeem (bron, bron).

Het is zelfs in verband gebracht met een 30% lager risico om aan hart- en vaatziekten te sterven (bron).

Voor een deel kan dat komen doordat wijn verbindingen bevat die zowel antioxiderende als ontstekingsremmende effecten hebben. Deze helpen het risico op hartziekten te verminderen (bron). Iets wat we ook terug zien bij gezonde, verse druiven.

Het kan helpen het “goede” HDL cholesterol te verhogen

Van rode wijn is ook aangetoond dat het de niveaus van het “goede” HDL cholesterol verhoogt, dat in verband wordt gebracht met een lagere kans op hartziekten (bron).

Uit een kleine studie bleek dat volwassenen die vier weken lang dagelijks 1-2 glazen rode wijn moesten drinken, hun HDL gehalte met 11-16% zagen toenemen, vergeleken met degenen die gewoon water dronken, of water en een druivenextract (bron).

Het kan de achteruitgang van de hersenen vertragen

Verschillende studies hebben gesuggereerd dat het drinken van rode wijn de leeftijdsgebonden mentale achteruitgang kan helpen vertragen (bron, bron, bron, bron).

Dit kan gedeeltelijk te danken zijn aan de antioxiderende en ontstekingsremmende werking van resveratrol, een antioxidant-achtige verbinding in rode wijn (bron, bron).

Resveratrol lijkt te voorkomen dat zich eiwitdeeltjes vormen die beta-amyloïden heten. Deze beta-amyloïden spelen een sleutelrol bij de vorming van de plaques in de hersenen die een kenmerk zijn van de ziekte van Alzheimer (bron).

Andere voordelen van Resveratrol

Resveratrol is veel bestudeerd op zijn mogelijke voordelen als supplement. In deze geconcentreerde doses lijkt resveratrol de volgende voordelen te hebben:

• Verlicht gewrichtspijn: Het voorkomt dat het kraakbeen beschadigd raakt (bron, bron).
• Helpt bij diabetes: Het verhoogt de insulinegevoeligheid. In dierstudies heeft resveratrol complicaties van diabetes voorkomen (bron, bron, bron, bron, bron).
• Verlengt de levensduur van verschillende organismen: Het doet dit door genen te activeren die de ziektes van het ouder worden afweren (bron, bron).
• Kan helpen bij kanker: De mogelijkheden van Resveratrol om kanker te voorkomen en te behandelen zijn uitgebreid bestudeerd, maar de resultaten zijn gemengd (bron, bron, bron).

SAMENVATTING:
Rode wijn wordt in verband gebracht met een reeks gezondheidsvoordelen. Men denkt dat het het risico op hartziekten vermindert, het HDL cholesterol verhoogt en leeftijdsgebonden mentale achteruitgang vertraagt.

Andere mogelijke gezondheidsvoordelen van wijn

Veel onderzoek heeft specifiek de aandacht gevestigd op rode wijn, maar witte wijn en andere soorten alcohol worden ook in verband gebracht met gezondheidsvoordelen.

Hier zijn enkele van de belangrijkste:

• Verminderd risico op hart- en vaatziekten: Meer dan 100 studies hebben aangetoond dat matige alcoholconsumptie verband houdt met een 25-40% lager risico op hartziekten (bron).
• Verlaagd risico op overlijden aan hartziekte of beroerte: In een Deense studie hadden mensen die lage tot matige hoeveelheden wijn dronken minder kans om aan een hartziekte of beroerte te sterven, vergeleken met mensen die bier of andere sterke drank dronken (bron).
• Beter cholesterolgehalte: Matige hoeveelheden alcohol lijken ook het cholesterolgehalte te verbeteren (bron).
• Verlaagd risico op overlijden: Veel bevolkingsstudies hebben aangetoond dat wijndrinkers een lager risico hebben op overlijden door alle oorzaken, ook door hartziekten (bron).
• Verlaagd risico op neurodegeneratieve ziekten: Lichte tot matige drinkers van wijn of andere alcoholen hebben ook een lager risico op neurodegeneratieve ziekten, zoals Alzheimer en Parkinson, vergeleken met niet-drinkers (bron, bron).
• Verlaagd risico op artrose: Tenminste één studie vond dat wijndrinkers een lager risico op de ziekte hadden, vergeleken met bierdrinkers (bron).
• Lager risico op sommige vormen van kanker: Observationele studies suggereren dat wijndrinkers een lager risico op longkanker kunnen hebben (bron).

Dat gezegd hebbende, is het belangrijk te bedenken dat deze studies observationeel van aard zijn. Ze kunnen geen oorzaak en gevolg bewijzen en moeten met een korreltje zout genomen worden.

SAMENVATTING:
In het algemeen wordt het drinken van lage tot matige hoeveelheden alcohol in verband gebracht met een lager risico op sommige ziekten.

Nadelen van wijn drinken

De grootste nadelen van wijn drinken komen door er te veel van te drinken (bron).

Hoeveel te veel is hangt af van aan wie je het vraagt, want de richtlijnen voor alcoholconsumptie met een laag risico verschillen van land tot land.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) beveelt niet meer dan twee standaarddranken per dag aan, vijf dagen per week (bron).

Veel afzonderlijke landen, bevelen aan alcohol te beperken tot minder dan twee drankjes per dag voor mannen en één drankje per dag voor vrouwen. In sommige landen liggen de bovengrenzen zelfs lager dan dat.

Een standaarddrankje wordt gedefinieerd als een 148 ml glas wijn met 12% alcohol (bron).

Merk op dat veel “grote” rode wijnen, zoals die uit Californië, vaak hoger in alcohol zijn, in het bereik van 13-15 volumeprocent.

De gezondheidsvoordelen van rode wijn kunnen gemakkelijk teniet gedaan worden door te veel te drinken. In te grote hoeveelheden kan het orgaanschade, afhankelijkheid en hersenbeschadiging veroorzaken (bron, bron).

Te veel drinken kan ook je risico op het oplopen van besmettelijke ziekten verhogen, omdat het je immuunsysteem kan verzwakken (bron).

Verder schijnt het drinken van alcohol het risico op het ontstaan van meerdere soorten kanker te verhogen (bron).

Deze ernstige risico’s zijn de voornaamste redenen waarom gezondheidsdeskundigen er bij mensen op aandringen niet te gaan drinken omwille van de gezondheid.

SAMENVATTING:
Het drinken van alcohol, van welke soort dan ook, kan negatieve gevolgen hebben voor de gezondheid, vooral als je te veel drinkt.

Is rode wijn gezonder dan witte wijn?

Als je wijn gaat drinken, lijkt het duidelijk dat rode wijn aanmerkelijk gezonder – of minder slecht – is dan witte wijn.

Met andere woorden, rode wijn is de duidelijke winnaar als het gaat om gezondheidseffecten.

Dat gezegd hebbende, mag het consumeren van alcohol nooit gepromoot worden als een manier om de gezondheid te verbeteren, want de schadelijke effecten kunnen enorm zijn als je er te veel van drinkt.

Bovendien zijn de meeste studies die voordelen aantonen observationeel van aard, wat betekent dat ze oorzaak en gevolg niet kunnen bewijzen.

Als je toch graag wijn drinkt, is rode wijn de betere keuze, maar je alcoholgebruik beperken (of helemaal vermijden) is altijd de veiligste keuze.

Resveratrol is veel bestudeerd op zijn mogelijke voordelen als supplement. In deze geconcentreerde doses lijkt resveratrol de volgende voordelen te hebben:

• Verlicht gewrichtspijn: Het voorkomt dat kraakbeen beschadigd raakt (bron, bron).
• Helpt bij diabetes: Het verhoogt de insulinegevoeligheid. In dierstudies heeft resveratrol complicaties van diabetes voorkomen (bron, bron, bron, bron, bron).
• Verlengt de levensduur van verschillende organismen: Het doet dit door genen te activeren die de ziektes van het ouder worden afweren (bron, bron).
• Kan helpen bij kanker: De mogelijkheden van Resveratrol om kanker te voorkomen en te behandelen zijn uitgebreid bestudeerd, maar de resultaten zijn gemengd (bron, bron, bron).

SAMENVATTING:
Rode wijn wordt in verband gebracht met een reeks gezondheidsvoordelen. Men denkt dat het het risico op hartziekten vermindert, het HDL cholesterol verhoogt en leeftijdsgebonden mentale achteruitgang vertraagt.